Trợ cấp có “dưỡng” được “liêm”?

Những quyết định, chính sách mới mẻ, quyết liệt của chính quyền thành phố Đà Nẵng với CSGT làm xôn xao dư luận suốt những ngày qua. Đầu tiên là chủ trương hỗ trợ thêm 5 triệu đồng mỗi tháng cho CSGT làm nhiệm vụ ở các cửa ngõ thành phố, đây gọi là tiền “dưỡng liêm”. Thứ hai là tuyên bố quyết liệt của ông Bí thư Thành ủy TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh: CSGT nhận chung chi là “về vườn”!

Nhìn chung thì chủ trương này đã nhận được nhiều sự đồng tình của dư luận, bởi trong tình hình tiêu cực CSGT nhận mãi lộ đang trở thành một vấn đề nhức nhối của xã hội thì rất cần những chủ trương, biện pháp thẳng thắn, quyết liệt như Đà Nẵng. Trong đó nổi cộm nhất là chính sách dưỡng liêm cho CSGT làm nhiệm vụ đã được dư luận đặc biệt quan tâm. Đây cũng là một chính sách gợi lên nhiều điều phải suy ngẫm.

Nữ Cảnh sát Giao thông Hà Nội (ảnh minh họa)

Đà Nẵng là địa phương đầu tiên thực hiện chính sách dưỡng liêm này. Còn nhớ năm rồi, dư luận cũng ồn ào không kém trước chủ trương của chính quyền tỉnh Thanh Hóa là dùng lưới cá bắt người vi phạm giao thông khi không dừng theo hiệu lệnh của CSGT. Cái mới, lại còn “độc” thì bao giờ cũng nhận được sự quan tâm sâu sắc của mọi người, nhất là khi nó gắn liền với những vấn đề nóng của xã hội hiện tại. Chính sách dưỡng liêm cho CSGT Đà Nẵng cũng thế. Trợ cấp dưỡng liêm có thể được hiểu là một khoản tiền được cấp cho một công vụ, với mục đích là làm cho người này không còn cảm thấy ham muốn với các khoản “chung chi” bất hợp pháp mà người dân mang đến cho công vụ đó trong quá trình xử lý vi phạm luật an toàn giao thông.

Câu hỏi đầu tiên được đặt ra xung quanh chủ trương này là nó được khởi xướng từ suy nghĩ gì của chính quyền Đà Nẵng? Theo Đại tá Nguyễn Văn Tuyên, Cục trưởng Cục CSGT Đường bộ – Đường sắt Bộ Công an thì hầu hết các chiến sĩ CSGT hiện nay đang khó khăn về kinh tế, đi làm ra đường cũng chi tiêu tốn kém. Các chuyên gia kinh tế thì cho rằng, tiền trợ cấp này không chỉ góp phần ổn định đời sống vật chất của cán bộ, chiến sĩ mà còn góp phần chống tham nhũng, nhận hối lộ… Vì thế đây là một chính sách đúng đắn, cần áp dụng trên diện rộng, không chỉ ở Đà Nẵng. Có thể thấy được mong muốn của các vị lãnh đạo ở Đà Nẵng cũng như ngành CSGT nói chung đó là chủ trương trợ cấp dưỡng liêm sẽ tạo ra một “ốc đảo” lành mạnh giữa một không gian còn quá nhiều điều tiếng không hay về sự liêm chính.

Hơn nữa, có thể khẳng định là ít ai có thể tránh được sự dao động trước cám dỗ vật chất, nhất là khi nó dễ dàng được trao tận tay và khá kín đáo. Song, cũng có một thực tế khác là khi một người đang ở một vị trí xã hội đáng giá, với thu nhập chân chính từ công việc đủ cao thì người đó nhất định sẽ dừng lại để suy nghĩ, dè chừng trước những đề nghị liên quan đến tiền bạc, vật chất bất chính có khả năng đẩy mình vào bờ vực mất chức. Làm phép tính đơn giản thôi thì chúng ta cũng biết là với số tiền trợ cấp dưỡng liêm hàng tháng ấy, sau vài năm thì “quỹ” dưỡng liêm cũng lên đến hàng trăm triệu đồng, khi đó thì một chiến sĩ CSGT sẽ không dại gì mà nhận hối lộ vài trăm nghìn để rồi mất chức, mất cả số tiền lớn hơn thế nhiều lần. Với suy nghĩ và cân đo giữa được và mất đó thì người đó chắc chắn sẽ từ chối để đảm bảo an toàn cho cương vị của mình trước cám dỗ của những “giao tiếp” có vật chất không liêm chính. Vậy rõ ràng chủ trương trợ cấp dưỡng liêm của chính quyền Đà Nẵng là một việc làm rất đáng hoan nghênh và mang tính thực tiễn để phần nào giải quyết vấn nạn nhận mãi lộ của CSGT trên địa bàn.

Song, nếu đặt chủ trương cục bộ này trong cái chung của nền hành chính thì nó lại lộ rõ những biểu hiện bất bình thường. Trước tiên, đó là sự không đồng bộ trong chính sách. Hơn nữa, việc trợ cấp dưỡng liêm mỗi tháng 5 triệu đồng sẽ làm mặt bằng thu nhập chung bỗng nhiên tăng vọt, từ đó sẽ kéo theo nghề CSGT trở thành một điểm thu hút đặc biệt với mọi người. Nhiều người sẽ mơ ước trở thành CSGT, cũng giống như trở thành công chức là mơ ước của nhiều người. Và theo đó là các hình thức chạy chọt, mua chức tước sẽ diễn ra. Ngoài ta, không thể loại trừ công chức ở những vị trí khác sẽ tìm mọi cách để được trợ cấp dưỡng liêm tương tự. Như vậy thì từ chính sách trợ cấp dưỡng liêm cục bộ trong lực lượng CSGT của Đà Nẵng lại đẻ ra thêm mối lo ngại về việc nó sẽ kích thích những suy nghĩ và toan tính tiêu cực từ nhiều vị trí khác.

Kế đến đó là tiền trợ cấp dưỡng liêm này ở đâu mà có? Chắc chắn nó phải được lấy ra từ một nguồn ngân sách nào đó của TP Đà Nẵng. Nhưng theo một chuyên gia kinh tế phân tích chi li cho trường hợp này thì đây là một khoản chi bất thường: “Ở góc độ là kế toán ngân sách công, rõ ràng đây là một chi tiêu bất thường, cần được lý giải, thuyết minh thỏa đáng dựa vào luật ngân sách nhà nước hiện hành, thì mới có thể giữ được vị trí ổn định trong sổ sách kế toán, nhất là khi sổ sách được cơ quan kiểm toán đem ra phân tích”.

Và một câu hỏi khác được đặt ra là, liệu có trợ cấp dưỡng liêm thì CSGT sẽ liêm chính và với mức trợ cấp 5 triệu một tháng thì có đủ để một CSGT đánh đổi với phi liêm chính hay không? Thiết nghĩ, trước khi đề ra chủ trương trợ cấp dưỡng liêm thì người đề xuất phải giải đáp những câu hỏi này, dù độ chính xác chỉ mang tính tương đối. Bởi suy cho cùng, để có thể dưỡng liêm thì cần phải ước tính những món lợi mà vị trí này có thể mang lại trong quá trình thực hiện công việc. Theo đó khoản trợ cấp phải được ấn định ở một mức hợp lý, đủ để đối tượng hưởng nó có thể từ chối một cách nhanh chóng những món lợi bất chính mà không cần phải đấu tranh tư tưởng quá nhiều! Vậy câu hỏi là số tiền 5 triệu đã đủ chưa? Câu trả lời mà ai cũng có thể trả lời ngay một cách chắc chắn không cần phải suy nghĩ đó là: hoàn toàn chưa đủ. Vậy thì tiền trợ cấp dưỡng liêm này có tác dụng gì không? Hay nó chỉ là một liều thuốc giảm đau, nhưng không làm cho bệnh tình thuyên giảm?
Theo petrotimes.vn