Ngày nay, để tạo ra cây sầu riêng giống người ta sử dụng biện pháp nhân giống vô tính. Nhân giống vô tính đực thực hiện bằng việc chiết cành hoặc ghép. Trong khi chiết cành đòi hỏi cành phải lớn (đường kính từ 5-10 mm dài khoản 1 m) thì ghép chỉ cần 1 đoạn cành nhỏ là có thể ghép được. Nhiều năm gần đây, cây sầu riêng mang lại hiệu quả kinh tế cao nên bo giống cũng có giá khá đắt (600-800 nghìn/kg) cho nên hiếm có ai có thể chấp nhận chiết cành lớn như thế với số lượng lớn. Vì vậy ghép cành sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí và dễ thực hiện với số lượng lớn hơn

Ghép cành có thể thực hiện trên gốc nhớt (1 năm tuổi) hoặc gốc 2 năm. Để có thể chọn được loại cây giống phù hợp, tôi sễ giới thiệu với các bạn về ưu nhược điểm của 2 loại này

1. Cây ghép gốc nhớt

Cây sầu riêng giống gốc nhớt là loại ghép trên gốc 1 năm tuổi. Hạt sầu riêng được ươm trực tiếp trong bầu, sau đó để cây con phát triển khoản 1 năm rồi ghép chồi hoặc ghép mắt. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều vườn ươm vì mục đích lợi nhuận có thể ghép sớm hơn khi cây con còn rất nhỏ. Điều này dẫn điến cây giống yếu và bị hao hụt nhiều khi trồng.

Ưu điểm:

• Thời gian chuẩn bị gốc ghép ngắn (1 năm trở lại)
• Dễ thực hiện và ít tốn chi phí do hạt được ươm trực tiếp vào bầu không mất chi phí và công sức cấy ra ruộng và bứng vào bầu như gốc 2 năm
• Thời gian khai thác dài có thể lên đến 50-60 năm.
• Chi phí thấp

Nhược điểm:

• Cây sầu riêng giống gốc nhớt thường yếu, hao hụt nhiều khi trồng
• Thơi gian từ khi trồng đến khi thu hoạch dài (5-6 năm) nên có thể lở mất cơ hội thu lời lớn.
• Cây càng lâu năm thì càng cao to chiếm nhiều diện tích đất, khó chăm sóc nên sản lượng và chất lượng sẽ không bằng cây có tán nhỏ hơn nhưng trồng được nhiều cây hơn trên cùng diện tích đất.
• Nguyên liệu vô bầu chủ yếu là đất đỏ (ở vùng Tây Nguyên, Đông Nam bộ thường sử dụng cách này vì không thể làm được gốc 2 năm do đất tơi xốp không bứng được cây) nên trọng lượng khá nặng vận chuyển khó khăn.

2. Cây ghép gốc 2 năm

Cây sầu riêng giống gốc 2 năm là loại ghép trên gốc 2 năm tuổi. Hạt sầu riêng được ương trong vườn khoảng 2 tháng, sau khi cây con được 3-4 lá sẽ mang ra ruộng cấy. Đến khi cây lớn có đường kính gốc đoạn cách mặt đất 20-30 cm đạt ít nhất 1 cm sẽ được bứng vào làm gốc ghép. Cây gốc 2 năm sinh trưởng mạnh nêu ít hao hụt khi trồng

Ưu điểm:

• Cây khỏe mạnh, phát triển nhanh ít hao hụt khi trồng. Chi phí phân thuốc cũng ít hơn
• Thời gian từ khi trồng đến khi thu hoạch ngắn (từ 3-4 năm tùy điều kiện chăm sóc) nên hạn chế được rủi ro và tận dụng được lợi thế thu hoạch trước sẽ cho hiệu quả kinh tế cao hơn
• Nguyên liệu vô bầu chủ yếu là mụn dừa và vỏ trấu nên nhẹ hơn (mặc dù bầu to hơn) cây ghép gốc nhớt

Nhược điểm:

• Ươm cây làm gốc ghép phức tạp và tốm thời gian hơn gốc nhớt nên chi phí cũng cao hơn. Tuy nhiêu nếu có điều kiện đầu tư vào cây giống tốt sẽ giảm được chi phí chăm sóc và thời gian cho thu hoạch nhanh hơn
• Thời gian khai thác ngắn hơn cây gốc nhớt (khoảng từ 30-40 năm) tuy nhiên bao nhiêu đó cũng là quá đủ vì khi cây quá to sẽ khó chăm sóc, nhiều sâu bệnh nên hiệu quả kinh tế không cao.

3. Tiêu chuẩn cây giống sầu riêng ghép

Theo tiêu chuẩn cây sầu riêng giống số 10TCN 477-2001 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành theo Quyết định số 106/2001/QĐ-BNN ngày 12/11/2001 cũng như kinh nghiệm của các nhà vườn thì cây sầu riêng giống phải đạt được các tiêu chuẩn sau:

• Gốc ghép và cổ rể phải thẳng, vỏ không bị tổn thương, đường kính gốc ở vị trí trên vết ghép 2cm ít nhất 1cm
• Vị trí ghép cách mặt bầu 15-20 cm, vết ghép liền và tiếp hợp tốt
• Bộ rễ phát triển tốt
• Chồi ghép thẳng, có từ 3 cành cấp 1 trở lên, lá phải hiện diện đủ từ 1/3 chiều cao của chồi đến đỉnh chồi
• Các lá ngọn đã trưởng thành, xanh tốt và có hình dạng, kích thước đặt trưng của giống
• Chiều cao cây tính từ mặt bầu ươm đến đỉnh chồi từ 50cm trở lên
• Lúc xuất vườn cây giống phải đang sinh trưởng tốt, không mang các loại dịch hại như thán thư, nấm bệnh (nhất là bệnh xì mủ do nấm Phytophthora), rầy phấn,…
• Bầu ươm chắc chắn, nguyên vẹn, đường kính 14-15 cm, cao 30-32 cm
•  

Hy vọng với những chia sẽ trên đây về cây sầu riêng giống phần nào sẽ giúp các bạn có cái nhìn khách quan về việc lựa chọn cây sầu riêng giống theo nhu cầu cũng như điều kiện thực tế. Chúc các bạn thành công!