Cây vải thiều nhiều trái trên đất Đắc Lắc
Ban đầu, anh về quê đưa 13 cây vải thiều vào trồng thử nghiệm, nhận thấy cây vải thiều rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu nơi đây nên anh tiếp tục đưa vào trồng 100 cây vải nữa. Song để có được thắng lợi như ngày hôm nay, ngoài kinh nghiệm bản thân anh Hòa còn lặn lội khắp nơi từ Bắc vào Nam để học hỏi cách chăm sóc cây trồng và áp dụng ngay tại vườn nhà. Số lượng cây vải trong vườn ngày một tăng lên, anh mạnh dạn đầu tư thêm 2 loại cây chủ lực nữa là na dai và nhãn Hương Chi, trồng xen với vải thiều- giống vải U Hồng nổi tiếng thơm, ngọt, trên toàn bộ diện tích 5 ha đất của mình. Từ những ngày đầu bỡ ngỡ, cây vải, na, nhãn trong vườn chỉ ra quả theo đúng thời vụ của tự nhiên, quả ít, chất lượng và mẫu mã chưa cao, đến nay anh đã nắm vững được nhiều đặc tính của từng loại cây trồng trong vườn, anh cho biết, "Hàng nghìn cây ăn quả trồng trong vườn nhà tôi không có một cành lỗi, hàng lối cách nhau luôn được bảo đảm cho việc tưới tiêu, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh tốt nhất”.
Nhờ nắm rõ đặc tính của cây trồng nên na, nhãn anh có thể cho ra quả nghịch vụ, hiện nay anh đang trồng thí điểm thêm các loại cây khác như đào, mận, cam, chôm chôm…và tận dụng đất trong vườn trồng xen rau màu các loại vừa phục vụ rau sạch cho gia đình vừa có sản phẩm để bán. Mỗi năm, từ vườn nhà anh xuất ra thị trường 20 tấn hoa quả, thu nhập bình quân trừ chi phí lãi 250 triệu đồng/ năm, ngoài ra năm vừa qua anh còn thu khoảng 175 triệu đồng từ việc trồng gừng xen trong vườn cây ăn quả. Lái thương khắp nơi đổ về mua tận vườn không cần rao bán.
Tiếng lành đồn xa, sự thành công của anh Nguyễn Văn Hòa đã, đang được nhiều người khắp nơi tìm đến học hỏi kinh nghiệm và hợp tác. Ngoài việc hướng dẫn những kiến thức về cách chăm sóc cây ăn quả qua điện thoại cho bà con ở xa không đến được tận nơi, hàng năm, viện EGMAX còn thường đặt mua cây giống tại vườn. Hiện anh đang hỗ trợ không lấy tiền trước 1.800 cây giống như na, vải, nhãn cho bà con trong xã có nhu cầu, đồng thời đến từng gia đình hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc cây cho họ. Anh tâm sự: "Tôi mong muốn nhiều hộ trong và ngoài xã vận dụng mô hình này tại nhà mình. Kết hợp với các nhà khoa học, chăm sóc cây trồng đúng kỹ thuật, người nông dân không sợ sản phẩm làm ra không có người mua mà chỉ khi làm ra sản phẩm đạt chất lượng mới khẳng định được với thị trường không chỉ trong nước mà còn trên thế giới”.
Theo kinh nghiệm của anh Hòa, cây vải thiều, na dai, nhãn Hương Chi có đặc tính chịu hạn tốt, phù hợp với vùng đất Tây Nguyên này, lại ít bị sâu bệnh, dễ chăm sóc trong khi công đầu tư ít, đặc biệt sinh trưởng khá nhanh (vải từ khi ươm mầm đến lúc cho quả chừng 4,5 -5 năm, nhãn và na 2 năm), vào mùa vụ chính cây vải nơi đây cho ra quả sớm hơn ngoài quê anh khoảng gần 1 tháng, chất lượng quả ngọt hơn, bán ra thị trường luôn được đánh giá cao. Anh cho biết thêm sắp tới, nếu bà con trong xã trồng đại trà mô hình này, các doanh nghiệp, công ty lớn sẽ tự tìm đến tận nơi để thu mua trái cây. Hiện, anh đang là 1 trong 9 thành viên (tại Đắc Lắc) của Câu lạc bộ cây vải Tây Nguyên luôn được đánh giá là hội viên xuất sắc.
Ông Nguyễn Xuân Hữu, Phó Chủ tịch xã Ea Sô cho biết, anh Nguyễn Văn Hòa là một hộ sản xuất giỏi đi lên từ hai bàn tay trắng, các loại cây trồng trong vườn của anh phát triển rất tốt điều đó chứng tỏ cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng và khí hậu của địa phương, đem lại hiệu quả hơn hẳn so với các loại cây trồng khác. Vì thế, sau khi anh Hòa trồng thành công chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình này trên toàn xã, đồng thời phối hợp với Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi huyện mở lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc cây trồng cho người dân, tiến tới sẽ tạo một thương hiệu cho cây ăn quả của địa phương.
Bá Thăng